Hiện tượng “Japanification” trong bối cảnh toàn cầu năm 2020

Đầu tiên là Nhật Bản, sau đó đến Châu Âu. Hiện tại các nhà đầu tư đang ở trong trạng thái theo dõi diễn biến của sự bùng nổ hiện tượng lạm phát trì trệ và lãi suất giảm mạnh.

Cụm từ “Japanification” (Nhật Bản hóa) đã xuất hiện và ngày càng được sử dụng phổ biến trong năm nay, để nói về sự việc số lượng trái phiếu lãi suất âm chạm mức kỷ lục càng ngày càng trở nên phổ biến. Động thái nới lỏng định lượng và cơ chế lãi suất thấp ở châu Âu đã khiến trái phiếu ở khu vực này có tỷ suất sinh lời cao, nhưng khoản tiết kiệm nghỉ hưu và lợi nhuận ngân hàng lại đi xuống. Do đó, tình trạng này gợi nhớ đến “thập kỷ mất mát” ở Nhật Bản.

Theo Jan Loeys , cố vấn cao cấp lĩnh vực chiến lược đầu tư dài hạn tại JPMorgan Chase, những mối đe dọa này có nguy cơ lan rộng, thậm chí sẽ ảnh hưởng đến Hoa Kỳ, khi nền kinh tế lớn nhất thế giới này chỉ cần xuất hiện những dấu hiệu ban đầu của quá trình suy thoái, lãi suất sẽ lập tức tiến về mức 0.

Trong khi dữ liệu thị trường lao động cho thấy những tín hiệu tương đối khả quan vào tuần trước đã làm giảm bớt những mối lo ngại về sự suy thoái sắp xảy ra với Hoa Kỳ, đường lợi suất lại cho thấy những điều trái ngược đang diễn ra. Trong tương lai, Cục Dự trữ Liên bang rất có thể sẽ mô phỏng Nhật Bản và khu vực đồng Euro trong việc cắt giảm lãi suất vè 0 đồng thời nới lỏng định lượng. Cộng thêm những rủi ro về sự bế tắc chính trị của Hoa Kỳ và dữ liệu tiết kiện toàn cầu vượt mức, Hoa Kỳ thực ra đã cách mức lợi suất 0% không xa từ vài năm gần đây rồi Loeys cho hay.

Dưới tình hình chung như vậy, các ngân hàng trung ương buộc phải nghĩ đến một số kịch bản trong tương lai. Thống đốc Fed Lael Brainard thậm chí còn ủng hộ ý tưởng mua lại tài sản để giảm chi phí vay ngắn hạn và trung hạn trong viễn cảnh không lãi suất. Điều này cũng tương tự với những gì Nhật Bản đã làm trước đây trong việc kiểm soát đường lợi suất.

Các nhà hoạch định chính sách của Fed và Ngân hàng Trung ương Châu Âu dự kiến sẽ không có bất kỳ hành động nào sau các cuộc họp trong tuần này. Đối với Fed, đây sẽ là cơ hội để bảo vệ và kiểm soát tình hình sau ba lần cắt giảm lãi suất liên tiếp trong năm nay. “Các ngân hàng trung ương cũng không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc hỗ trợ tài sản rủi ro và giá tài sản cho đến khi có thể thực hiện mở rộng tài khóa”, theo chuyên gia quản lý tài sản Nomura-Richard Hodges.

Ở Ý, dưới tác động của những rủi ro về mặt chính trị, các nhà đầu tư dự đoán rằng lợi suất có thể rơi xuống mức 0% trong năm tới trong bối cảnh đầu cơ ECB có thể hạ lãi suất xuống một mức khác. Trong khi đó, thị trường trái phiếu Hy Lạp, vốn phải đối mặt với chi phí vay 44% trong 7 năm trước, hiện tại chỉ còn 1,5%.